Kayzen

Xüsusilə, uşaqlıq dövründə tez-tez rast gəlinən bəzi keçici xəstəliklər, peyvəndlə qarşısı alına bilən keçici uşaq xəstəlikləri hansılardır və necə müalicə olunur? Bu məqaləmizdə xəstəliklərdən bəhs edəcəyik.

Davamı →

Qonoreya (süzənək), sifilis və xlamidiya cinsi yolla yoluxan xəstəliklərdir. Və bunlardan bir çox insan xəbərdardır. Lakin ictimai sağlamlıq rəsmilərinin bildirdiklərinə görə, inkişaf etməkdə olan bir sıra yeni və güclü xəstəliklər mövcuddur.
Həmişə yeni xəstəliklər yaranır və cinsi yolla keçən xəstəliklər də istisna deyil.
Bu yazıda sizə ictimai sağlamlıq üçün ciddi təhlükə sayılacaq dörd bakteriya haqqında məlumat verəcəyik.

Davamı →

Sahib orqanizm kimi çıxış edən bitki, heyvan və insan orqanizmləri mikroorqanizmlərin yaşaması üçün əlverişli mühit rolunu oynayır. Onlar arasında qarşılıqlı münasibətlər mutualizm* və parazitizmlə özünü göstərir.
Canlıların qarşılıqlı təsirlərindən hər iki canlı üçün faydalı olan mutualizmdən fərqli olaraq parazitizm zamanı mikroorqanizm sahib orqanizmdə yaşayaraq ondan qida mənbəyi kimi istifadə edir və ona ziyan vurur.
Parazit həyat tərzinə keçmə uzun sürən təkamül prosesi nəticəsində mikroorqanizmlərdə bir çox dəyişikliklərə səbəb olmuşdur. Mikroorqanizmlərin sahib orqanizmdə yaşamağa uyğunlaşmasında təbii seçmə mühüm rol oynamışdır.
Davamı →

İnfeksiya patogen mikroorqanizm olub canlı orqanizmə daxil olaraq orada patoloji vəziyyət əmələ gətirir. İnfeksiyanın canlı orqanizmdə əmələ gətirdiyi patologiya isə infeksiya xəstəliyi adlanır. İnfeksiyanın əmələ gətirdiyi xəstəliklər bütün orqanizmi əhatə edə və ya bir yerdə məhdudlaşa bilir.

İnfeksiya orqanizmdə kəskin və ya xroniki xəstəliklərin əmələ gəlməsinə səbəb olur. Bəzən isə infeksiya heç bir əlamət verməyib gəzdirmə formasına orqanizmdə illərlə yaşaya bilir. Belə adamlar xəstə yox, infeksiya gəzdiricilər adlanır. Hər bir infeksiyanın özünəməxsus xüsusiyyəti olur və hər bir infeksiya öz xüsusiyyətlərinı görə orqanizmdə müxtəlif əlamətlər əmələ gətirir.
Davamı →

İnfeksion xəstəliklər insanı onun heyvanlar aləmindən ayrıldığı və növ kimi təşəkkül tapdığı andan müşayiət edir. Cəmiyyət əmələ gəldikcə və insanın sosial həyat tərzi inkişaf etdikcə bir çox infeksiyalar kütləvi yayılmışdır.
İnfeksion xəstəliklərin bütün dövrlərdə çox geniş yayılması milyonlarla insanın ölümü ilə nəticələnmiş, həm də insan ömrünün qısalmasının əsas səbəbi olmuşdur. Keçmişdə insan ömrü 20-30 ildən artıq deyildi. Afrikanın bəzi rayonlarında indi də 35-40 ildir.
İnfeksion xəstəliklər insan xəstəliklərinin patogen virusların, bakteriyaların, ibtidailərin törətdiyi geniş qrupudur.

Ardı →

İnfeksion xəstəliklər təsadüfi olmayıb, insan cəmiyyəti tarixində onunla birlikdə inkişaf edən və dəyişən qanunauyğun təzahürlərdir. Bir infeksiyanı başqası əvəz edir, bununla da onların profilaktikasının yeni problemləri yaranır.
İnfeksion xəstəliklər üzrə profilaktik tədbirləri şərti olaraq iki böyük qrupa — ümumi və xüsusi qrupa bölmək olar.
Ümumi profilaktika tədbirləri qrupuna əhalinin maddi rifah halının yüksəldilməsinə, tibbi təminatın əmək və istirahət şəraitinin yaxşılaşdırılmasına yönəldilmiş dövlət tədbirləri, habelə sanitariya-texniki, aqromeşə-texniki, hidrotexniki və meliorasiya tədbirləri, yaşayış məntəqələrinin tikintisi və səmərəli planlaşdırılması tədbirləri, infeksion xəstəliklərin profilaktikasında və ləğv edilməsində müvəffəqiyyətlərə imkan verən bir çox başqa tədbirlər aid edilir.

Ardı →

Helmintozlar parazit qurdların — helmintlərin törətdiyi xəstəliklər qrupudur. İnsan bədənində 250 növdən artıq helmint parazitlik edir. Helmintlər həyat prosesində bir neçə ardıcıl inkişaf dövrü keçir. İnsan helmintlər üçün həm son, həm də ara sahib ola bilər.
Helmintozlarla mübarizə üçün sanitariya-baytarlıq, sanitariya maarifi tədbirləri həyata keçirirlər.

Ardı →

Kampilobakterioz — intoksikasiya, mədə-bağırsaq pozğunluğu, artralgiya, bəzən sepsis əlamətləri, uşaqlarda bədənin susuzlaşması ilə gedən infeksion xəstəlikdir.
İlk vaxtlar ev heyvanlarında balasalma verən xəstəlik kimi məlum olmuşdur.Törədicisini xəstə adamlardan R.Vinsent və əməkdaşları (1947) əldə etmişlər.
Etiologiyası.İnsanda kampilobakteriyaların üç növündən Campylobacter fetus-un fetus, intestinalis və jejuni yarım növləri tapılır.İnsan C.jejuni qrupundan C.jejuni, C.coli, C.laridis, az hallarda C.fetus fetus xəstələndirir. Kampilobakterilər (campilo-əyri) — qram (-), 1-2 qamçısı ilə hərəkət edən çubuqvari mikroblardır.O və H antigeninə görə C.jejuni onlarla biovarlara bölünür.Bəzi ştamları enterotoksin ifraz edir.Xüsusi qida mühitlərində yetişirlər.Xarici mühitdə davamlıdır, torpaqda, suda, süddə uzun müddət yaşaya bilirlər.
Ardı →

Tetanus — kəskin infeksion xəstəlikdir. Törədicisi — sinir sisteminə çox güclü təsir edən ekzotoksin buraxan sporlu çöpdür. Ümumi və yerli tetanus olur. Ümumi (yayılmış) tetanus ağır keçir və ölüm faizi yüksək olur (40-60%).
Tetanusun klinik mənzərəsi: ümumi intoksikasiya, ağzı açmağı və çeynəməni çətinləşdirən çeynəmə əzələlərinin (trizm) və mimiki əzələlərin qıcolmaları (xəstənin üzündə qəribə sardonik gülüş olur), arxa gövdə əzələlərinin tonik yığılmaları və bunun nəticəsində opistotonus və lordoz əmələ gəlməsi; şiddətli qıcolmalarda xəstə ənsəsini və dabanlarını yatağa dirəyib qıvrılıb qalır, hər cür xarici qıcıq güclü klonik qıcolmalar törədə bilər. Asfiksiyaya (boğulmaya) səbəb olan ağciyər, ürək çatışmamazlığı da döş və qabırğaarası, səs yarığındakı əzələlərin və diafraqmanın qıc olmaları ilə əlaqədardır.

Ardı →